W związku z toczącą się dyskusją dotyczącą rozdysponowania nieruchomości Powiatu  w Żurominie przy ul. Szpitalnej – pragniemy przedstawić kilka faktów i dokumentów, które pozwolą czytelnikom i bezpośrednio zainteresowanym przybliżyć kwestię stanu prawnego tych działek. Na spotkaniach padało wiele pytań: dlaczego dopiero teraz władze powiatu  podjęły te działania, co robiły władze w latach 80-tych i 90-tych ub. wieku,  dlaczego tak wysoka cena wykupu tych działek, dlaczego nie uwzględnia się faktu, że część obecnych mieszkańców to osoby, których wywłaszczono,  dlaczego tak długa procedura, przekraczająca normy przepisane w Kpa itp. dlaczego bez uprzedzenia skierowano pozwy do Sądu Rejonowego o odszkodowanie?

 Na część tych pytań zainteresowani mieszkańcy ul. Szpitalnej posiadają odpowiedzi w korespondencji jaka prowadzona była z nimi przez władze powiatu na przestrzeni lat 2006 – 2010.  Część tych osób uznała jednak, że dla podgrzania atmosfery wokół tego tematu należy je zadać, twierdząc, że Starostwo Powiatowe jako urząd - źle pracuje.

Powiat Żuromiński stał się właścicielem ul. Szpitalnej z mocy samego prawa z dniem 1.01.1999 r.   Do tej daty, w latach 80-tych ulicą Szpitalną jako drogą wojewódzką zarządzał Naczelnik Miasta i Gminy, a następnie Rejon Dróg Publicznych w Działdowie. Stąd też obecne władze powiatu nie mogą odpowiadać za określone zachowania swych poprzedników prawnych. Decyzję  komunalizacyjną Wojewody Mazowieckiego na rzecz Powiatu otrzymaliśmy dopiero w roku 2005 - z uwagi na dużą liczbę składanych wniosków. Wówczas podjęto działania związane z porządkowaniem własności otrzymanego mienia.

W dobie obowiązywania przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami i ustawy o finansach publicznych nie ma opcji, by jakakolwiek nieruchomość samorządowa nie była prawnie rozdysponowana, pozostawała w bezumownym użytkowaniu i nie przynosiła pożytków. W sposób szczególny podkreślono obowiązek racjonalnej gospodarki  nieruchomościami i ochronę własności tego mienia, spoczywający na Zarządzie Powiatu. Zarząd  tut. Powiatu przyjął dbałość o własność Powiatu jako jeden  z podstawowych zasad działania, a ochronę własności publicznej, tak samo ważnej jak własności prywatnej. 

Tuż  po otrzymaniu  decyzji komunalizacyjnej podjęte zostały prace projektowe przebudowy ulicy Szpitalnej. Decyzję o lokalizacji celu publicznego wydał Burmistrz Gminy i Miasta w Żurominie. Wówczas podjęto decyzję, by nie narażać mieszkańców tej ulicy na wysokie opłaty (określone w ustawie o drogach publicznych) za zajęcie pasa drogowego i  przenieść zagrodzone grunty do zasobu mienia powiatu pod działanie ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Dalsze działania to procedura zamówienia publicznego na wydzielenie ok. 95 działek na styku z gruntami prywatnymi, zatwierdzanie podziału, procedura uchwalenia zasad sprzedaży, zamówienie  wycen gruntów przez rzeczoznawcę majątkowego,  kolejne ogłoszenia prasowe o sprzedaży itp.

Sprawy z zakresu sprzedaży nieruchomości, najmu, dzierżawy należą do sfery stosunków cywilno-prawnych i w tym zakresie  przepisy Kpa, dotyczące terminów załatwiania spraw nie mają zastosowania. Określone procedury, zasady i terminy wskazuje ustawa o gospodarce nieruchomościami. Zdziwienie budzą więc stawiane zarzuty, w oparciu o Kpa, o przewlekłość prowadzonego  postępowania, tym bardziej, że w tym czasie przygotowano obszerną dokumentację i zawarto ponad 30 umów notarialnych kupna-sprzedaży, przy jednym etacie realizującym te zadania. W tym okresie do większości zainteresowanych mieszkańców skierowano dwu –  lub  trzykrotnie oferty nabycia tych gruntów za całą cenę, z rozłożeniem na raty do 10 lat lub dzierżawę na okres 3 lat z możliwością dalszego przedłużenia. Część  mieszkańców podjęła temat natychmiast i z nimi zawarto notarialne umowy nabycia, część nabyła na raty  lub zawarła umowę dzierżawy. Natomiast z pozostałych 16 mieszkańców część złożyła oferty nabycia za symboliczną cenę, a część w ogóle nie odpowiedziała na 3 kolejne oferty.

W tej sytuacji postanowiono skierować pozwy do Sądu o odszkodowanie za bezumowne użytkowanie za miniony okres 10 lat. W chwili obecnej z sześciu złożonych pozwów Sąd Rejonowy w Mławie  rozpatrzył 5 spraw pozytywnie dla Powiatu, zasądzając odszkodowanie z odsetkami oraz koszty sądowe. Zarówno z wystąpień mieszkańców na sesji Rady Powiatu  jak i późniejszych rozmów wynikało, że część z nich nie zapoznała się  szczegółowo z doręczonymi ofertami lub posiada nieprawdziwe informacje. W związku z tym władze Powiatu postanowiły zaprosić wszystkich zainteresowanych raz jeszcze, by szczegółowo omówić wszystkie możliwości prawnego usankcjonowania istniejącego stanu na gruncie.

W chwili publikacji tej informacji – odbywają  się ostatnie rozmowy. Należy stwierdzić, że pomysł tych spotkań był trafny, ponieważ obie strony wyjaśniły sobie wiele wątpliwości. Zaproszeni wiele mówili również o własnej sytuacji materialnej i innych sprawach osobistych, mających wpływ na wybór określonej formy nabycia lub dzierżawy. Słuszne zatem było stanowisko władz, by o sprawach indywidualnych rozmawiać li tylko z zainteresowanymi.

Rozmowy te przyniosły wymierny efekt w postaci kilku wniosków o nabycie tych gruntów na własność lub ich dzierżawę. Tym samym wstrzymano skierowanie przygotowanych kolejnych pozwów do sądu. We wszystkich rozmowach przewijał się temat wysokiej ceny za oferowany grunt, co jest zrozumiałe, patrząc z pozycji nabywcy. Już  podczas sesji padały propozycje „rozsądnej ceny” –  pojęcia, których nie przewiduje ustawa o gospodarce nieruchomościami. We wszystkich postępowaniach objętych przepisami tej ustawy obowiązuje cena ustalona przez rzeczoznawcę majątkowego, którego wyceny mogą być weryfikowane tylko na drodze sądowej lub przed Komisją Orzecznictwa Zawodowego. W związku z tym w momencie przeznaczenia tych nieruchomości do sprzedaży tylko ustalona w ten sposób cena mogła być przyjęta do zaoferowania. Wówczas nie istniała również możliwość udzielania bonifikat od ceny gruntu.

Mając na uwadze wyżej przytoczone fakty uważamy, że Zarząd Powiatu i jego służby dołożyły wszelkiej staranności, by zgodnie z zasadami współżycia społecznego wypełnić obowiązek prawnego uporządkowania zastanej sytuacji własnościowej gruntów Powiatu w ulicy Szpitalnej.