Ustawa z dnia 16 listopada 2000r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2010r., Nr 46, poz. 276 ze zm.) zwana dalej „ustawą” nakłada określone obowiązki na fundacje oraz stowarzyszenia posiadające osobowość prawną, utworzone na podstawie ustawy Prawo o stowarzyszeniach, które przyjmują płatności w gotówce o wartości równej lub przekraczającej równowartość 15 000 euro, również w drodze więcej niż jednej operacji.

Obowiązki wynikające z ww. ustawy:

1) Konieczność przyjęcia w formie uchwały lub zarządzenia wewnętrznej procedury w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, która w szczególności powinna zawierać określenie sposobu wykonania środków bezpieczeństwa finansowego, rejestracji transakcji, sposobu analizy i oceny ryzyka, przekazywania informacji o transakcjach Generalnemu Inspektorowi, blokady rachunku i zamrożenia wartości majątkowych, sposobu przyjmowania oświadczeń dotyczących tego, czy klient jest osobą zajmująca eksponowane stanowisko polityczne oraz sposobu przechowywania informacji.

2) Wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za wykonywanie obowiązków określonych w ustawie oraz jej przeszkolenie,

3) Obowiązek rejestracji transakcji, który polega na odnotowywaniu danych dotyczących transakcji w obowiązkowo prowadzonym rejestrze transakcji (obowiązek dotyczy transakcji o wartości powyżej 15000 euro bez względu na to, czy przeprowadzona została w formie pojedynczej operacji, czy kilku mniejszych operacji, których okoliczności wskazują, że są one ze sobą powiązane np. 3 darowizny od jednego darczyńcy na łączną kwotę przekraczającą równowartość 15000 euro; z zastrzeżeniem pkt 4 i pkt 5);

4) Obowiązek przeprowadzania bieżącej analizy transakcji; wyniki analiz powinny być dokumentowane w formie papierowej lub elektronicznej,

5) Rejestr transakcji powinien zawierać następujące dane:

a) datę przeprowadzenia transakcji,

b) dane identyfikacyjne stron transakcji, o których mowa w art. 9 ust. 1 i ust. 1 ustawy,

c) kwotę, walutę i rodzaj transakcji,

d) numery rachunków, które zostały wykorzystane do przeprowadzenia transakcji,
w przypadku transakcji z udziałem takich rachunków,

e) uzasadnienie oraz miejsce, datę i sposób złożenia dyspozycji w przypadku przekazywania informacji o transakcjach, o których mowa w art. 8 ust. 3 ustawy, to jest w przypadku gdy transakcja może mieć związek z praniem pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu.

6) Zawiadamianie Generalnego Inspektora Informacji Finansowej o zamiarze przeprowadzenia transakcji, co do której zachodzi uzasadnione podejrzenie, że może ona mieć związek
z popełnieniem przestępstwa prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.

 

Celem ww. ustawy jest stworzenie mechanizmu monitorowania wszelkich transakcji o wartości powyżej 15000 euro, które potencjalnie mogą mieć charakter prania pieniędzy pochodzących
z nielegalnych źródeł. Mimo, iż organizacje pozarządowe bardzo rzadko przyjmują wpłaty lub darowizny w takich kwotach jednak potencjalnie mogą być uczestnikami tego typu transakcji np.
w przypadku pomyłkowej wpłaty. Dlatego też zobowiązane są do wdrożenia odpowiednich regulacji w tym zakresie.

Niezastosowanie się do ww. przepisów grozi nałożeniem na członków Zarządu organizacji bardzo wysokiej grzywny lub nawet kary pozbawienia wolności. Sytuacje takie już miały miejsce na terenie kraju.

 

 

Joanna Jucewicz-Morawska
Koordynator ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi