W dniu 4 grudnia 2011 r. weszło w życie rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 z dnia 21 października 2009 r., ustanawiające wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego i uchylające dyrektywę Rady 96/26/WE (Dz. Urz. UE L 300 z 14.11.2009 r., str. 51). Rozporządzenie to ma zasięg ogólny, wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich. Art. 7 tego rozporządzenia określa, że w celu spełnienia wymogu zdolności finansowej przedsiębiorca musi być w stanie w każdym momencie roku finansowego spełniać swoje zobowiązania finansowe.

Wartość euro ustala się na podstawie kursu opublikowanego w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z pierwszego dnia roboczego października. Kursy te obowiązują od dnia 1 stycznia następnego roku kalendarzowego. W 2012 r. ustalony w ten sposób kurs euro wynosi 4,3815 (Dz. Urz. UE C 2912 z 04.10.2011 r., str. 1).

W drodze odstępstwa od tej zasady właściwy organ może zgodzić się lub wymagać, aby przedsiębiorca niepodlegający przepisom ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.), wykazał swoją zdolność finansową za pomocą zabezpieczenia, takiego jak gwarancja bankowa lub ubezpieczenie (w tym od odpowiedzialności zawodowej) z jednego lub kilku banków lub innych instytucji finansowych (w tym przedsiębiorstw ubezpieczeniowych), które złożą solidarną gwarancję za przedsiębiorcę do odpowiedniej kwoty. Trzeba tutaj zaznaczyć, iż dotychczas na rynku ubezpieczeniowym w Polsce nie oferowano ubezpieczenia, które byłoby wystarczające dla spełnienia wymogu posiadania odpowiedniej zdolności finansowej. Mianowicie obecnie oferowane ubezpieczenia zabezpieczają przewoźnika (oraz jego kontrahentów), jedynie w niewielkim stopniu i tylko przed skutkami niewykonywania lub nienależytego wykonywania umowy przewozu. Natomiast zdolność finansowa, o której mowa w unijnym rozporządzeniu, polegać ma na konieczności spełnienia przez przewoźnika w każdym momencie roku finansowego wszelkich zobowiązań finansowych.

W razie zaś niespełnienia przez przedsiębiorcę tego warunku - w przypadku ubiegania się o udzielenie licencji, organ licencyjny odmawia jej udzielenia (art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym) - lub cofa przedsiębiorcy posiadaną licencję (art. 15 ust. 1 pkt 2 lit. a tej ustawy).

Należy też wspomnieć, że w tym samym czasie weszły w życie dwa inne rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 października 2009 r., tj. rozporządzenie nr 1072/2009 dotyczące wspólnych zasad dostępu do rynku międzynarodowych przewozów drogowych oraz rozporządzenie nr 1073/2009 w sprawie wspólnych zasad dostępu do międzynarodowego rynku usług autokarowych i autobusowych i zmieniające rozporządzenie (WE) nr 561/2006.

Monika Fabisiak
Podinspektor ds. transportu drogowego Wydziału Komunikacji i Transportu
Starostwo Powiatowe w Żurominie